Sabah uyanmışsın, güzel bir kahvaltı yapıp arkadaşlarınla kahve içmeye çıkmışsın. Eve dönüp biraz uyumuş, ardından uyanmışsın. Gözlerini açıp ne kadar güzel bir gün geçirdiğini düşünürken telefonunu eline alırsın ve şok olursun. Telefonunda yüzlerce mesaj ve arama vardır. Mesajlardan birine baktığında, sosyal medyada senin hakkında uygunsuz paylaşımlar yapıldığını okursun. Sosyal medyaya baktığında ise sana ait olmayan ama senin yüzünün ve sesinin olduğu binlerce paylaşım görürsün. Bir bilim kurgu filmi gibi geliyor, değil mi? Ama değil. Bu bir deepfake senaryosu.
Deepfake Nedir?
Deepfake, adını derin öğrenme teknolojisi (deep learning) ve sahte (fake) kelimelerinden alır. Günümüzde sinema endüstrisi, hayatını kaybeden sanatçıların sahnelerini tamamlamak için bu teknolojiyi kullanıyor. Örneğin Star Wars serisinde hayatını kaybeden Carrie Fisher’ın sahneleri deepfake ile yeniden canlandırıldı. Veya eğitim alanında, tarihi figürler konuşturularak dersler daha interaktif hale getirilebiliyor. Ancak başlangıçta eğlenceli ve interaktif içerikler oluşturmak için kullanılan deepfake teknolojisi, zamanla siyaset, ünlüler ve hatta sıradan insanlar üzerinde tehdit unsuru haline geldi.
Deepfake Nasıl Yapılır?
Bu teknolojinin temeli, bir kişinin yüzünü, sesini veya mimiklerini başka bir kişinin görüntüsüyle değiştirerek, gerçekçi ama sahte videolar üretme sürecine dayanmaktadır. Yapay zekâ ile oluşturulan videolar, neredeyse gerçeklikten farksız olarak ortaya çıkmaktadır. Kişinin sosyal medya, fotoğraflar, videolar gibi yerlerden birçok görüntüsü ve sesi alınır. Ne kadar çok veri toplanırsa yapay zekâ modelinin öğrenmesi o kadar başarılı olur. Ardından bu kişinin yüzü, mimikleri ve sesi başka bir kişinin yerine geçirilmeye çalışılır. Sistemin gerçeğe en yakın sonuçları elde etmesi için bu süreç binlerce defa tekrar edilir. Ve bu videoların gerçeklikten ayırt edilmesi her gün daha zor hale gelir.
Kendimizi Deepfake'e Karşı Nasıl Koruyabiliriz?
“Peki ne yapmalıyız?” diye düşünen birçok insan olduğu kesin. Öncelikle bu kötü amaçlı teknolojiden korunmak için teknolojiden uzak durmak, günümüz dijital dünyasında mümkün değil. Dijital sistem politikalarına dikkat etmek ve veri güvenliğine önem vermek, bu durumun önlenmesi için faydalıdır. Ancak bu konuda hükûmetlerin kişileri bilinçlendirmesi ve verilerin kötüye kullanımının önüne geçilmesi için çözümler üretmesi şarttır. Ayrıca, bu durum için büyük şirketler “Yapay zekâ teknolojisinin çözümü, başka bir yapay zekâdır.” diyerek deepfake görüntülerin tespiti için yeni teknolojiler geliştirmeye başladı.
Bu teknolojiyle birlikte, gördüğümüze inanmadan önce bir kez daha düşünmemiz gereken bir döneme giriyoruz.